2.Bölüm: Portekiz’in ve İspanya’nın Küresel Güç Hâline Gelmesi
PDFPortekiz'in seferlere başladığı ilk dönemlerde ortada henüz kapitalizm yoktu. Avrupa üreten değil, tüketen bir kıtaydı. Üretimde artı değer yaratılmıyordu. Sanayi, işçi sınıfı gibi kavramlar henüz yabancıydı. Avrupa'da sonradan tüm dünyaya hükmedecek olan ülkeler üretilen ürünler için talep yaratmak ya da üretim maliyetlerini düşürmek için ucuz ve bol hammadde kaynağı gereksinimi gibi kaygılardan habersizdi. Aslında ilk seferlerde denizciler neyle karşılaşacaklarını bile bilmiyorlardı. Ülkelerin altın ve gümüş dolu gemileri hayal ettiği bile şüpheliydi. Bu açılardan bakınca ilk seferlerin amacının koloniler oluşturmak olduğu da tartışılabilir gözükmektedir. Peki o zaman tüm bu maliyetlere katlanmanın amacı neydi?
Başlangıçtaki ilk hedef, Akdeniz yoluyla ön kapıdan giriş yapamadıkları Asya'ya arka kapıdan ulaşmaktı.
Denizaşırı yerlerin keşfi için gerekli ortam Orta Çağın özellikle son dönemlerinde filizlenmeye başlamıştı. Ancak geleceği şekillendirecek keşifler için seferler fazlasıyla küçük bir ülke olan Portekiz'den başladı. Portekiz'in ilk keşif seferlerine başladığı 15. yüzyılın başlarında birleşik İspanya Krallığı henüz ortada yoktu. Sonraki bölümlerde detaylı göreceğimiz kolonileşme sürecinde başrolü oynayan İngiltere, Fransa ve Hollanda gibi ülkeler Portekiz'den çok uzun yıllar sonra bu seferlere başlayabileceklerdi.
Tüm içeriği üstteki PDF dosyasından okuyabilirsiniz
Mehmet Eren Öğretmen